ΛΙΩΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ, issue #05, 2008

ΛΙΩΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ
κλιματολογικές αλλαγές

Επιμέλεια: Θεόδωρος Μορφίδης

Πριν μιλήσουμε για το λιώσιμο των πάγων, πρέπει πρώτα να αναφερθούμε στις
κλιματολογικές αλλαγές. Όλοι μας ξέρουμε πως εμείς οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουμε
καταστρέψει το φυσικό μας περιβάλλον. Αυτή η καταστροφή έχει ως συνέπεια την
αλλαγή του κλίματος.

Η ιδέα ότι τόσο γρήγορες αλλαγές στο κλίμα - από μέτριο σε παγετώδες ή το αντίθετο σε μόνο μία δεκαετία ή δύο- μοιάζει αντίθετο στις προβλέψεις. Αλλά δεν υπάρχει σχεδόν καμιά αμφιβολία ότι έχει συμβεί στο παρελθόν. Δύο τέτοια γεγονότα έχουν μελετηθεί ιδιαίτερα. Η πρώτη συνέβη στην αρχή και στο τέλος της “Younger Dryas”. Πριν από 11,600 χρόνια περίπου (γύρω στο 9,600 π.Χ) έγινε μια ξαφνική πτώση στην θερμοκρασία, και 1000 χρόνια (8,600 π.Χ) αργότερα η θερμοκρασία ανέβηκε το ίδιο ξαφνικά.

Η διαφορά στις μέσες θερμοκρασίες ήταν στο ύψος των 14ων βαθμών στην κλίμακα Φαρενάιτ, μέσα σε ελάχιστες δεκαετίες (η πτώση έγινε μέσα σε 5 χρόνια όπως έχουν υπολογίσει).
Μετά, πριν από 8,500 χρόνια (το 6,500 π.Χ περίπου) έγινε άλλη μία ξαφνική αλλαγή, μία ακόμα μείωση της θερμοκρασίας. Αυτή έχει μελετηθεί ιδιαίτερα. Οι μελέτες έδειξαν χωρίς καμιά αμφιβολία ότι αυτή η μείωση της θερμοκρασίας ήταν παγκόσμια και όχι τοπική. Εδώ η θερμοκρασία έπεσε 11 βαθμούς F.

H μελέτη όλων των στοιχείων (από τους πάγους, τα δέντρα, τις λίμνες τους ωκεανούς, και τα απολιθώματα) φανέρωσε και άλλες δύο περιόδους ξαφνικής κλιματολογικής αλλαγής.
Η μία έγινε πριν από 5,500 - 5,800 χρόνια (δηλ από το 3,800 μέχρι το 3,500 π.Χ) και η άλλη πριν από 4,000-4,800 χρόνια (δηλ το 2,800 μέχρι το 2000 π.Χ). Κατά την διάρκεια και των δύο περιόδων το κλίμα στους τροπικούς έγινε ξηρότερο, στην Μεσόγειο πιο κρύο και ξηρότερο, στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη έγινε πιο κρύο και στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη πιό κρύο και πιο υγρό.

Σύμφωνα με τα παραπάνω ιστορικά στοιχεία μπορούμε να
πούμε εύκολα πως κάτι τέτοιο υπάρχει περίπτωση να γίνει
πολύ σύντομα. Ήδη επιστήμονες λένε ότι τα αποτελέσματα
της υπερθέρμανσης του πλανήτη γίνονται φανερά στους
θαλάσσιους πάγους στην Αρκτική, καθώς έχουν φτάσει
στο δεύτερο χαμηλότερο σημείο που έχει καταγραφεί τα
τελευταία 30 χρόνια. Ανησυχητικό όμως είναι το γεγονός ότι
καθώς το καλοκαίρι στην Αρκτική τελειώνει σε 3 εβδομάδες,
υπάρχει μεγάλη πιθανότητα έως τότε να έχει καταρριφθεί
το ρεκόρ του περασμένου χρόνου.

Κάθε καλοκαίρι, οι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν, και πήζουν πάλι τον χειμώνα. Με
το πέρασμα των ετών όμως, όλο και μεγαλύτερη ποσότητα πάγου λιώνει, και δεν
επαναψύχεται τον χειμώνα. Η ηλιακή ακτινοβολία ανακλάται στο λευκό των πάγων
και βοηθάει στη διατήρηση της θερμοκρασίας της Γης. Όμως, το λιώσιμο των πάγων
της Αρκτικής έχει παγκόσμιες επιπτώσεις, καθώς ο ωκεανός απορροφά περισσότερη
θερμότητα από τους πάγους, με άμεσο επακόλουθο την αύξηση της θερμοκρασίας
της Γης.

Τα προβλήματα αυτών των αλλαγών εκτός από τα παραπάνω που αναφέραμε,
έχουν άμεση σχέση και με την ύπαρξη ζωικών και φυτικών ειδών που τείνουν να
εξαφανιστούν λόγω της ελάττωσης της διαθεσιμότητας του νερού. Οι επιπτώσεις
στην υγεία του ανθρώπου από όλα τα παραπάνω θα επηρεαστεί με πολλούς
τρόπους, όπως για παράδειγμα, καρδιοπάθειες, κρούσματα θερμοπληξίας, διάδοση
μεταδοτικών νόσων, δυσεντερίες κλπ.

Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και
πρέπει οι κυβερνήσεις των βιομηχανιών να δράσουν άμεσα είναι τα εξής:
• Να δεσμευτούν για δραστική μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του
άνθρακα
• Να υιοθετήσουν εθνικές πολιτικές για το κλίμα
• Να τερματίσουν την έρευνα για νέα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού
αερίου
• Να θέσουν χρονοδιαγράμματα για τη διακοπή των ανθρακικών σταθμών
ηλεκτροπαραγωγής και το σταδιακό τερματισμό της εξόρυξης άνθρακα
• Να θέσουν σαφείς στόχους για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας- αιολική, ηλιακή κλπ.
• Να προωθηθούν μέτρα εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της
ενέργειας.

Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω πως αυτό το θέμα αφορά όλους μας και όλοι μας
μπορούμε να βοηθήσουμε για την καλυτέρευση του φυσικού μας περιβάλλοντος
και κλίματός μας, αλλιώς με τους ρυθμούς αυτούς που λιώνουν οι πάγοι, θα
αναγκαστούμε εμείς, ή οι επόμενες γενιές να ακολουθήσουμε το παράδειγμα του
Νώε και να κατασκευάσουμε όσο είναι ακόμα καιρός μια κιβωτό….!